COST TU 1404 Aksiyonunun (TOWARDS THE NEXT GENERATION OF STANDARDS FOR SERVICE LIFE OF CEMENT-BASED MATERIALS AND STRUCTURES) deneysel çalışma grubunda, değişik laboratuvarlar tarafından aynı numunelerin test edilmesi ve sonuçların karşılaştırılması(ExtendedRoundRobinTesting (RRT+)) gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın temel amaçları şu şekilde ifade edilmiştir:
(1) çimento-esaslı malzemelerin davranışının daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve test edilen özelliklerle ilgili bir veri tabanı oluşturmak (özellikle yüksek performanslı beton ve eko-beton için). Bunun sonucunda, simülasyon/tahmin modellerinin geliştirilebilmesi için yeni olanaklar sağlanmış olacaktır.
(2) Laboratuvarlarda geliştirilen ileri, standartlaşmamış deneysel teknikleri geçerli ve standart teknikler haline getirebilmek.
RRT+ iki aşamadan oluşmuştur, başlangıç aşaması ve esas aşama. Bu aşamalarda kullanılan çimento, çakılllar, kum ve kimyasal katkı malzemesi Fransa’dan, Avrupa, Kanada ve Japonya’dan çalışmaya katılan laboratuvarlara hibe olarak gönderilmiştir.
Katılımcılara betonu oluşturan malzemelerin koşullandırılması, karıştırılması, numunelerin hazırlanması, kür edilmesi ve test edilmesini detaylı olarak açıklayan rehber kitapçıklar gönderilmiştir. Bir laboratuvarın esas aşamaya devam edebilmesi için ilk aşamayı başarıyla tamamlaması şart koşulmuştur.Test edilen özellikler tipik taze ve sertleşmiş beton özellikleridir. Bu aşamanın amacı betonun hazırlanması için verilen prosedürleri kullanarak, katılan laboratuvarların karşılaştırılabilir bir beton elde etmesini sağlamaktır.
Yeditepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü malzemelerin getirtilmesi ve deneysel başlangıç aşamasında büyük başarı göstermiştir.
- Toplam 100 tondan fazla malzemenin farklı ülkelerdeki 42 laboratuvara dağıtımı, Fransa’da tek bir noktadan, Fransız EDF (Fournisseur d’électricité et de gas) tarafından yapılmıştır. EDF’nin gümrüğe gönderdiği malzemeler, Yeditepe Üniversitesi tarafından alınmış ve laboratuvarımıza teslim edilmiştir. Bu malzeme 1600 kg çimento, 2800 kg çakıl ve kum, 5 kg kimyasal katkıdan oluşmaktadır. Yeditepe Üniversitesi Türkiye’den projeye katılan tek kurum ve malzemeleri gümrükten teslim alarak Türkiye’deki ulusal temas noktası olmuştur. Türkiye temsilcisi olarak katıldığımız, uluslararası işbirliğine dayanan araştırma projesine Yeditepe Üniversitesinin verdiği önemi ve sağladığı katkıyı özellikle vurgulamak gerekir. İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanımız Prof. Dr. Nesrin Yardımcı da deneylerin laboratuvarımızda yapılması konusunda inisiyatif almış ve COST Aksiyonu yetkilileri tarafından gönderilen sözleşmeyi imzalayarak proje çalışmasının başlatılmasını sağlamıştır.
- Deneylerin başlangıç aşamasında malzemelerin koşullandırılması ve beton numunelerin hazırlanması için çok titiz bir çalışma yapılmıştır. Deney sonuçları COST yetkililerine zamanında teslim edilmiştir. Başarı değerlendirmesi için, tüm laboratuvarların gönderdiği sonuçların ortalaması alınmış ve bu ortalama değerden sapmaya bakılmıştır. Deney sonuçlarını teslim eden laboratuvar sayısı 34 olmuştur. Aşağıdaki şekillerde laboratuvar katılım numarası 44 olarak gösterilen Yeditepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliğinin bulduğu deneysel sonuçlar çok başarılıdır (Şekil 1 ve Şekil 2). Ortalama değerden sapma yüzdeleri şöyledir: taze beton kıvamı (slump) % 0,9, basınç dayanımı (7 gün) % 1,8, basınç dayanımı (28 gün) % 1,7. İsabetli deney sonuçlarımız takdir toplamış ve COST Aksiyonunun, Zagreb Mart 2016 toplantısında dile getirilmiştir. Laboratuvarımız bu sonuçlarla esas deneysel aşamaya geçmeye kazanmıştır.
Burada vurgulanması gereken önemli bir nokta, numune hazırlığının ve deneylerin CE 492 Bitirme Projesi dersi öğrencileri tarafından gerçekleştirilmiş olmasıdır (Hüseyin Danışmaz, Furkan Gülbaba, Sertaç Kömür, Emre Özer, Onur Pınar, Oğuzhan Zini).
Projenin esas aşaması 2016 Güz döneminde başlamıştır. Bu aşama ilk aşamaya göre çok daha kapsamlı bir aşamadır. Her laboratuvar kendisine uygun bir araştırma teması seçip, onunla ilgili deneyler gerçekleştirmiştir. Yeditepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Malzemeleri Laboratuvarı, klasik taze beton özellikleri ve 28 günlük basınç dayanımının yanı sıra, betonun geçirgenlik özellikleri (permeability) üzerine deneyler yapmıştır. Çok titiz numune hazırlığı ve standartlara harfiyen uyarak gerçekleştirilen meşakkatli bir deneysel çalışmadan sonra, deney sonuçları COST yetkililerine teslim edilmiştir.
YÜ Malzeme Laboratuvarına teslim edilen çimento malzemeleri.
YÜ Malzeme Laboratuvarına teslim edilen agregalar.
Şekil 1. Deneylerden elde edilen çökme değerlerinin bağımsız ortalama ve standart sapmaları.
Şekil 2. Deneylerden elde edilen 7 günlük basınç dayanımlarının ortalama ve standart sapma değerleri.
Deneyleri erken ve eksiksiz olarak tamamladığı için Doç. Dr. T. Altuğ Söylev, COST Aksiyonu Brüksel (Ağustos 2017) konferansında sunduğu bildiri öncesinde takdim edilmiştir. Bu konferansın öncesinde Belfast’ta yapılan COST Aksiyonu değerlendirme toplantısının sunumunda 44 numara ile Yeditepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği aşağıdaki tabloda görülmektedir.
Çalışma yine CE 492 Bitirme Projesi öğrencileriyle birlikte tamamlanmıştır. Numune hazırlığının tamamı ve yaklaşık 5 ay süren deneylerin bir kısmı öğrenciler tarafından gerçekleştirilmiştir:
Serdar Velioğlu
Ali Baysal
Caner Özel
Murat Turan
Ozan Doğan
Berk Semih Güner
Mehmet Oğuzhan Çakmak
Projenin tüm aşamalarına katılarak ve bunun ötesinde eksik kalan deneyleritam bir disiplin ve dakiklik içerisinde tamamlayarak büyük katkı sağlayan teknisyenimiz Hülya Özyurt özel bir teşekkürü fazlasıyla hak ediyor.